The Commons

Achter de horizontaal georiënteerde façade van The Commons gaan verschillende woningen schuil: villa’s, bungalows en eengezinswoningen. De architecten zijn Joris Verhoeven en Frank van Winden die hun krachten bundelen in format A. Bijzonder is dat door hun onbevangen insteek zeventien woningen ontstonden die energieneutraal zijn, er invulling is gegeven aan individuele wensen en dat The Commons naar buiten toe uniformiteit uitstraalt. Daarnaast gaven zij een eigentijdse twist aan steenarchitectuur; klassiek en een beetje eigenwijs.

‘Het idee is vaak dat Nederlanders een voorkeur hebben voor traditionele architectuur, maar gaan we daarmee niet voorbij aan individuele wensen?’, vraagt Van Winden zich hardop af. ‘Tijdens het ontwerpproces bleek juist dat de moderne vormgeving helemaal voldeed aan de verwachtingen van de toekomstige bewoners.’ Dat had hij op voorhand niet verwacht. ‘Toen Rob Keijzer van ontwikkelaar Honk ons benaderde was direct duidelijk dat er een planteam zou komen voor The Commons. Dat hield in dat we startten met een blank canvas en eerst met potentiële bewoners om de tafel zouden zitten voordat we hun wensen verwezenlijkten in het ontwerp’, vervolgt hij. Zeker in seriematige bouw is het geen gemeengoed om zo veel mensen al vanaf het begin te betrekken, maar getuige het enthousiasme van deze architecten, is het zeker voor herhaling vatbaar. ‘We gingen het project in met bepaalde verwachtingen, maar wat ons en de ontwikkelaar opviel was dat juist een moderne en strakke vormentaal appelleerde aan hun wensen’, vult Verhoeven aan. Die wensen stelden hen in staat om - binnen de kaders die de opdrachtgever schiep - woningen te creëren met een ingetogen chique uitstraling. Dat er geen beeldplan was, betekende namelijk niet dat er door ontwikkelaar Honk geen eisen gesteld werden. ‘De woningen moesten energieneutraal zijn en ook dienden we aansluiting te zoeken met de omringende groene oase, waar Schotse Hooglanders grazen, hermelijnen resideren en de Donge meandert.’

Haalbaar format

De grootste uitdaging voor de architecten was: hoe verenigen we zoveel mogelijk wensen in één haalbaar format? Van Winden: ‘Achter iedere gevel gaat namelijk een andere woning schuil met vloeroppervlakken die variëren van 80 tot 280 vierkante meter.’ Door de steenkeuze, de kleurstelling, de raamindelingen en de verwerking van de 60 centimeter lange betonstenen in de gevel, ontstond zowel eenheid als een boeiend lijnenspel. De details voegen zich ogenschijnlijk moeiteloos in het ontwerp. Zoals de verhoogde daklijst waarachter de zonnepanelen verscholen gaan en de hemelwaterafvoer met overstortcapaciteit in de pijp. ‘Behalve de ramen wilden we geen gaten in de gevel, omdat dat de kierdichtheid aantast en bovendien de façade onderbreekt.’