Rijnstraat 8 (interieur)

OMA, Office for Metropolitan Architecture, heeft het voormalige ministerie van VROM grootscheeps verbouwd en in 2017 getransformeerd tot Rijnstraat 8, het eerste rijkskantoor voor verschillende ministeries en diensten. De aandachttrekkende gele roltrap wijst de weg omhoog, vanaf de zestiende verdieping kijk je op het atrium en loop je over maar liefst 50.000 vierkante meter custom made Dessotapijt van Tarkett. Dat OMA uiterst zorgvuldig is omgesprongen met de architectonische kwaliteiten van het oorspronkelijke ontwerp van architect Jan Hoogstad uit 1992, wordt meteen duidelijk wanneer projectarchitect Bart Nicolaas en senior architect Anita Ernödi van OMA een rondleiding geven. Rijnstraat 8 oogt in eerste instantie overweldigend en robuust, maar je voelt je niet nietig of gedesoriënteerd. Dat komt dankzij clusters met een tussen formeel en informeel variërende vormgeving, de heldere routing, openheid en lichtinval. De roltrap voert vanaf de entreelobby naar de vierde verdieping waar het vergadercentrum met kantine is voor de ministeries. Daarboven liggen open werkvloeren voor de meer dan 6.000 medewerkers die grenzen aan de atria en onderling zijn verbonden door nieuwe trappen, brede balkons en dakterrassen. Open atrium Het eerste atriumgebouw van Nederland en een van de vroegste voorbeelden van duurzame architectuur, ademt Hoogstads ideeën over een heldere, transparante, zakelijke architectuur. ‘We hebben veel met Hoogstad overlegd. Dat neemt niet weg dat wij ingrijpend gemoderniseerd hebben. Bestaande krachten zijn gecombineerd met radicale ingrepen’, zegt Nicolaas. ‘Ondanks het vele glas was het gebouw gesloten, nu sta je binnen in contact met elkaar via een open atrium en met het stadsleven buiten.’ Omdat Rijnstraat 8 een Publiek-Private Samenwerking (PPS) is met het bouwconsortium PoortCentraal (BAM, ISS en OMA), zijn dergelijke jaren durende projecten ook voor Desso een uitdaging. ‘Van zulke omvangrijke projecten zijn er niet veel in Nederland’, weet Tarkett’s salesdirecteur Dick van der Graaf. ‘Bij het leveren van meer dan 50.000 vierkante meter op maat gemaakt duurzaam tapijt, is Marith Thies, floor design manager van Tarkett, een belangrijke schakel geweest. Zij komt makkelijker met architectenbureaus in gesprek omdat ze als interieurarchitect hun taal spreekt en alles continu heeft vertaald naar onze designers.’ Anita Ernödi voegt toe: ‘We moesten ons uiteraard scherp houden aan wat er in het PPS-bidboek staat, maar binnen het budget hebben we vanaf de schetsfase samengewerkt met Thies om tot bijzondere tapijten te komen voor zowel de beveiligde werkgebieden als de publieke.’ Tegels van formaat Op de gele trap na, zijn de kleuren sober gehouden. De zwart-, wit- en grijstinten zijn geen equivalent voor saai: spanning zit in de details. Voor de ministers zijn er hedendaagse 'sigaarlounges' voorzien van een verrassend microtuft Dessotapijt met marmerprint afkomstig uit Tarketts creatieve lab. De grootste uitdaging, volgens Van der Graaf, was dit geprinte tapijt gebaseerd op een foto van een grijze marmeren vloer. ‘Het tapijt van vier bij negen meter is in tegels van een meter bij vijftig centimeter doorontwikkeld met een cradle-to-cradle Ecobase backing, zodat het echt het effect van natuurstenen tegels behield’, vertelt hij. ‘Tegels van groot formaat zijn nieuw voor ons. Deze extra mogelijkheid gaan we in onze collectie ook aanbieden.’ Maatwerk Ook de ontmoetingsruimtes kregen zorgvuldig maatwerk: het zwart-witte tapijt met barcodeprint bestaat uit tegels van 50x50 centimeter en stroken van 100 X 50, 20 en zelfs 10 centimeter breed. Slechts één egaal uni tapijt is afkomstig uit de bestaande Dessocollectie en ligt in de markante ovale Van Kleffenszaal van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hiervoor ontwikkelde Tarkett wel weer een speciale warme kleur donkergroen.