Mijnsite Waterschei

Het hoofdgebouw van het voormalige mijncomplex in Waterschei heeft een grandeur die in Nederland bijna niet voorkomt. Hier is te zien hoe rijk het gebied was toen de mijnen nog operationeel waren. De versierde bordestrap, de symmetrische detaillering, het gewelfde dak met de glazen blokken en de metalen stoeltjesprofielen refereren aan de art-decoperiode. Toen Harold Janssen van SATIJNplus Architecten gevraagd werd om de herbestemming gestalte te geven, was het voor hem direct duidelijk dat toevoegingen moeten ‘aansluiten bij de authenticiteit en eigentijds herkenbaar dienen te zijn’. Technologiepark Thor is een plek voor innovatie, voor bedrijven die zich bezighouden met onderzoek en ontwikkeling op het gebied van energie en duurzaamheid. Daarmee gaat het park terug naar zijn roots. Tot 1987 werd hier zwarte brandstof gewonnen: anno nu richt het zich op groene energie. En ook een eeuw geleden kenmerkte de locatie zich al door vooruitstrevendheid. ‘Tot 1900 werden gebouwen van deze omvang meestal in staal geconstrueerd. Dit is echter een van de eerste betonconstructies’, vertelt Janssen. Interactie Het hoofdgebouw dat vroeger onderdak bood aan de onderzoeksruimten en medische dienst, is nu een plek voor welbevinden en ontmoeting. ‘Alle ondersteunende voorzieningen van het wetenschapspark worden centraal gerealiseerd. Hier vindt interactie plaats, worden vergaderingen georganiseerd, kan men ontspannen en hopen we op kruisbestuiving tussen de bedrijven. Er komt een auditorium, vergaderzalen, een kinderopvang en een centrale foodplaza met terrassen.’ Details Janssen legt uit dat hij de historie van het pand uitgebreid heeft bestudeerd en dat waar mogelijk de oorspronkelijke details zijn behouden. ‘Het gewelf is opengewerkt en gerestaureerd en de betonconstructie is zichtbaar. Daarnaast hebben we onderzoek gedaan naar de kleuren van het schilderwerk en de scheuren van de terrazzovloeren zijn zo gedicht dat de patina intact bleef.’ De nieuwe kozijnen op de begane grond en eerste verdieping zijn afgestemd op de authentieke gesmede stoeltjesprofielen van de bovenste etage. ‘De open ruimte wilden we optisch vergroten en zo transparant mogelijk houden. De stalen profielen (ART15) passen in het beeld dat ik voor ogen had. Door de slanke lijnen harmoniëren ze met de originele blauwstalen kozijnen.’ Ambachtelijk Stoeltjesprofielen maken is echter ambachtelijk werk, weet Ron Jacobs van ODS. ‘De vraag hiernaar is groot zowel voor monumentale als minimalistische projecten, maar er zijn bijna geen smederijen die deze kozijnen nog kunnen maken.’ Om aan de vraag tegemoet te komen ontwikkelde ODS met Jansen AG de serie ART15. ‘Aan de buitenzijde ogen de slanke profielen – de aanslaglip is slechts vijftien millimeter – als het origineel, maar doordat er een buisprofiel in verwerkt is, zijn er minder spanningen, is het lichter en bovendien kan het kozijn veel gemakkelijker worden verwerkt.’ De finishing touch was zowel letterlijk als figuurlijk de poedercoating. Janssen: ‘Door de profielen af te werken met een zwarte poedercoating met een korrelige structuur hebben ze zelfs dezelfde tactiliteit als de authentieke ramen.’