Kasteel Heemstede

Het Jachthuis, Kasteel Heemstede in Houten dateert uit 1645. In 2016 werd de renovatie van het kasteel en de bijgebouwen voltooid. Een uitdagende klus, het waarborgen van de authenticiteit, en de zorg dat de ook de kelders waterdicht zijn en blijven. Er werd gekozen voor dakbanen in combinatie met PMMA vloeibare kunststofhars. Dat lijkt niet voor de hand liggend, maar was letterlijk en figuurlijk, van fundamenteel belang. Laat willekeurig iemand een kasteel tekenen en de kans is groot dat dit veel overeenkomsten vertoont met Kasteel Heemstede. De torens op de hoeken en de slotgracht beschermden de vesting door de eeuwen heen. Helaas was het gebouw niet bestand tegen de vuurzee die de vesting in 1987 bijna geheel verwoestte. Een grote renovatie volgde, het kasteel ziet er statiger en mooier uit dan ooit. In het souterrain zetelt sinds jaar en dag patron-cuisinier André van Doorn met zijn sterrenrestaurant en in de omliggende bijgebouwen zijn kantoren gevestigd. In 2016 namen vastgoedondernemers Lisman en Lisman het kasteel over. Sindsdien exploiteren ze de ruimten boven het restaurant en de bijgebouwen. Zij werden echter ook direct geconfronteerd met een complexe opgave: een van de bijgebouwen – direct achter het Jachthuis – had lekkage in de kelder en dat moest zo spoedig mogelijk hersteld worden. Slotgracht ‘De aansluiting van een keldervloer is altijd een kwetsbare plek. Helemaal hier; het kasteel heeft een slotgracht waardoor de druk van kwelwater hoog is. Er staat altijd druk op de keldervloer en -wanden’, vertelt Bas Enning van SOPREMA. Om de waterproblemen te verhelpen werd gekozen voor een combinatie van bitumen dakbanen én een tweecomponenten PMMA systeem. ‘De bitumineuze dakbanen worden toegepast op de wanden. Alsan is gebruikt bij de aansluiting van de keerwand naar de fundering, omdat bitumen op deze plaatsen moeilijk te verwerken is. De afdichting op basis van een tweecomponenten hars is vloeibaar en biedt op moeilijk bereikbare plekken een oplossing. Bovendien is het met Alsan mogelijk materialen te hechten die minder makkelijk met elkaar te verbinden zijn, zoals bitumen en beton.’ ‘De restauratie van historische panden en het waterdicht maken blijven echter altijd complex’, voegt zijn collega Humphrey Elstak toe. ‘Zeker bij Kasteel Heemstede. Door de aanwezigheid van de slotgracht speelde de vochtigheid van de ondergrond (maximaal 4,5 procent) een belangrijke rol. Het grondwaterpeil is kunstmatig beneden het vloerniveau van de kelder gehouden. Door middel van vochtmetingen is het vochtpercentage constant gemonitord.’ Dakbanen in de kelder Ook voor Gervalin Dakbedekkingen bv, de applicateur, was dat een uitdaging, omdat zij vier meter onder het maaiveld en omgeven door vlonders moesten werken. De aplicateur bracht op het beton het Alsan PMMA WP systeem aan. ‘Na het uitharden van de harsen versterkt met P-vlies, ontstaat de uiteindelijke waterdichting. Ten slotte werd de finishlaag en de XPS isolatie aangebracht. Het gehele waterdichtingspakket werd daarna weer met aarde opgesloten.’ Blijft nog de vraag: waarom zijn er ook dakbanen gebruikt? Enning: ‘Omdat ze gebouwen waterdicht houden. Bitumineuze dakbanen zijn daar zeer geschikt voor en worden om die reden ook toegepast in onder andere de wegenbouw. De verwerkingssnelheid en andere economische aspecten rechtvaardigen de keuze om waar mogelijk met dakbanen te werken. Het is dus alleen maar logisch om ze in deze context – het droog houden van de kelder – toe te passen.’