CO2-neutraal in Zeewolde

De wens van Monique en Gerard Smit was om een CO2-neutraal te bouwen in Zeewolde. Dat komt niet alleen tot uiting in de gebruikte materialen in het huis, ook in de tuin is dit zichtbaar. “Voor mij is klimaatadaptief bouwen de verbinding met de natuur aangaan, respect hebben voor de natuur en een positieve impact hebben op onze omgeving”, legt Michel Post, ORIO architecten, uit.

Michel Post is een architect met een visie. “We willen zo gezond mogelijk bouwen en onze kracht is om een droomwoning om iemand heen te bouwen. Dat gebeurt in nauw overleg, waarbij we mensen ten aanzien van de materialisatie opties aanbieden.” De keuzes – zoals hier voor ‘Zonnegroet’ – voor Accoya hout en Isohemp zijn dus door de familie Smit gemaakt. “Zij bezaten voorheen een ecologische boerderij en wilden dat hun woonhuis vanuit ecologische principes tot stand kwam, maar dat het er niet uit zou zien als een houtje-touwtje huis. Het moest een kwalitatief hoogwaardige woning worden.”

Noord-zuid

Lopend door de straat valt de woning direct op. Het rieten dak loopt over in de gevel en de relatief kleine raampartijen maken een gesloten indruk. “We wilden het verkeer de rug toekeren. In de woning komt de natuur binnen via de achterzijde, de tuinkant”, vertelt Post. Aan de achterzijde grenst het perceel aan een bos. Maar de achtergevel is tevens de zuidzijde, waardoor oververhitting van de woning op de loer ligt. “Toch kozen we er bewust voor om aan de noordkant (de straatzijde) weinig gevelopeningen te maken. De noordzijde is de koude kant en glas isoleert veel minder goed dat riet; energietechnisch is dat dus niet verstandig. Sterker nog: de uitkomst van de energieberekeningen voor een passiefhuis klopt niet als er te grote glaspartijen gesitueerd zijn aan de noordkant.” Nu is dit geen (getest) passiefhuis, maar de uitgangspunten neemt Post altijd wel mee.

Om opwarming van de woning tegen te gaan, werd de architect aan de achterzijde geholpen door de omliggende bebouwing en bomen. “Deze zorgen bij de kleinere ramen voor voldoende schaduw, waardoor het plaatsen van een overkapping bij de deuren naar het terras volstond om overvloedig zonlicht te weren.” Deze overkapping krijgt net als de garage een groendak.

Materialisatie

In de woning valt op dat licht vrij spel heeft. Zoals in de keuken met uitzicht op de tuin en de eetkamer van twee verdiepingen hoog waardoor de woning heel ruimtelijk wordt. Hier is ook het skelet van de Zonnegroet zichtbaar. “Niet alleen aan de buitenzijde is gekozen voor Accoya hout, ook de constructie is vervaardigd uit deze duurzame houtsoort. Bewust hebben we de constructie overgedimensioneerd. Wat namelijk minder bekend is van Accoya hout is dat het acetylatieproces nog even doorwerkt, waardoor vervuilingen in het hout nog een tijdje naar buiten worden gewerkt. Daarom is het hout voor oplevering nog een keer grondig geschuurd, zodat de mooie houtstructuur weer naar boven kwam.” Daarnaast is de leemstuc zichtbaar die over de Isohemp is aangebracht. Dirk van Impe van Isohemp leverde de hennepblokken: “Met een houten geraamte kunt u gebouwen neerzetten met dragende geïsoleerde muren. Ook al bieden deze gebouwen een zeer goed thermisch rendement, meestal houdt dit dan ook in dat ze slecht scoren op het vlak van inertie door hun lichtheid. Door hennepblokken langs de binnenkant te plaatsen kan je een extra isolatie creëren. In Zeewolde is gekozen voor een houtskelet van 140mm met een buitenschil van 150 mm blokken en een binnenschil van 120 mm blokken. Rc van 7,64 m2K/W. Deze constructie met hennepblokken maakt bovendien een dampscherm overbodig omdat de binnenpleister deze functie op zich neemt. De hennepblokken langs de buitenkant zijn daarnaast een uitstekende ondergrond om afwerkingen op aan te brengen; er kunnen eenvoudig elementen aan worden bevestigd. Én, ze voorkomen ’s zomers oververhitting van de woning.”

Tuinaanleg

Bij klimaatadaptief bouwen gaat in eerste instantie de aandacht vaak uit naar de waterhuishouding. Ook Post nam dit mee in het ontwerp. Het regenwater wordt opgevangen. Hier worden de toiletten mee gespoeld en ook voor de wasmachine en buitenkraan is regenwater beschikbaar. Maar het meest in het oog springend is de wijze waarop de bewoners de tuin aanlegden. “Voor Monique en Gerard is het belangrijk dat de natuur de ruimte krijgt, ook insecten die dienen als voeding voor de  vogels in het aangrenzende natuurgebied. Zij namen een tuinarchitect in de arm die de contouren ontwierp, maar ze staken zelf hun handen uit de mouwen bij het verwezenlijken van het ontwerp.” Wie de keurig aangelegde scheidingen en paden beter bekijkt zal opvallen dat de bestrating bestaat uit gebroken oude stoeptegels die in het zand zijn gelegd. “Hierdoor zinkt het water eenvoudig in de bodem.” En de scheiding het pad en de tuin is volledig circulair. “Oude walen, stukken latei en zelfs dakpannen zijn zorgvuldig gestapeld. Hierdoor  krijgen insecten de ruimte.”  

In verband met de privacy is het adres niet exact. Deze kunt u opvragen bij ORIO architecten.

De wens van Monique en Gerard Smit was om een CO2-neutraal te bouwen in Zeewolde. Dat komt niet alleen tot uiting in de gebruikte materialen in het huis, ook in de tuin is dit zichtbaar. “Voor mij is klimaatadaptief bouwen de verbinding met de natuur aangaan, respect hebben voor de natuur en een positieve impact hebben op onze omgeving”, legt Michel Post, ORIO architecten, uit.

Michel Post is een architect met een visie. “We willen zo gezond mogelijk bouwen en onze kracht is om een droomwoning om iemand heen te bouwen. Dat gebeurt in nauw overleg, waarbij we mensen ten aanzien van de materialisatie opties aanbieden.” De keuzes – zoals hier voor ‘Zonnegroet’ – voor Accoya hout en Isohemp zijn dus door de familie Smit gemaakt. “Zij bezaten voorheen een ecologische boerderij en wilden dat hun woonhuis vanuit ecologische principes tot stand kwam, maar dat het er niet uit zou zien als een houtje-touwtje huis. Het moest een kwalitatief hoogwaardige woning worden.”

Noord-zuid

Lopend door de straat valt de woning direct op. Het rieten dak loopt over in de gevel en de relatief kleine raampartijen maken een gesloten indruk. “We wilden het verkeer de rug toekeren. In de woning komt de natuur binnen via de achterzijde, de tuinkant”, vertelt Post. Aan de achterzijde grenst het perceel aan een bos. Maar de achtergevel is tevens de zuidzijde, waardoor oververhitting van de woning op de loer ligt. “Toch kozen we er bewust voor om aan de noordkant (de straatzijde) weinig gevelopeningen te maken. De noordzijde is de koude kant en glas isoleert veel minder goed dat riet; energietechnisch is dat dus niet verstandig. Sterker nog: de uitkomst van de energieberekeningen voor een passiefhuis klopt niet als er te grote glaspartijen gesitueerd zijn aan de noordkant.” Nu is dit geen (getest) passiefhuis, maar de uitgangspunten neemt Post altijd wel mee.

Om opwarming van de woning tegen te gaan, werd de architect aan de achterzijde geholpen door de omliggende bebouwing en bomen. “Deze zorgen bij de kleinere ramen voor voldoende schaduw, waardoor het plaatsen van een overkapping bij de deuren naar het terras volstond om overvloedig zonlicht te weren.” Deze overkapping krijgt net als de garage een groendak.

Materialisatie

In de woning valt op dat licht vrij spel heeft. Zoals in de keuken met uitzicht op de tuin en de eetkamer van twee verdiepingen hoog waardoor de woning heel ruimtelijk wordt. Hier is ook het skelet van de Zonnegroet zichtbaar. “Niet alleen aan de buitenzijde is gekozen voor Accoya hout, ook de constructie is vervaardigd uit deze duurzame houtsoort. Bewust hebben we de constructie overgedimensioneerd. Wat namelijk minder bekend is van Accoya hout is dat het acetylatieproces nog even doorwerkt, waardoor vervuilingen in het hout nog een tijdje naar buiten worden gewerkt. Daarom is het hout voor oplevering nog een keer grondig geschuurd, zodat de mooie houtstructuur weer naar boven kwam.” Daarnaast is de leemstuc zichtbaar die over de Isohemp is aangebracht. Dirk van Impe van Isohemp leverde de hennepblokken: “Met een houten geraamte kunt u gebouwen neerzetten met dragende geïsoleerde muren. Ook al bieden deze gebouwen een zeer goed thermisch rendement, meestal houdt dit dan ook in dat ze slecht scoren op het vlak van inertie door hun lichtheid. Door hennepblokken langs de binnenkant te plaatsen kan je een extra isolatie creëren. In Zeewolde is gekozen voor een houtskelet van 140mm met een buitenschil van 150 mm blokken en een binnenschil van 120 mm blokken. Rc van 7,64 m2K/W. Deze constructie met hennepblokken maakt bovendien een dampscherm overbodig omdat de binnenpleister deze functie op zich neemt. De hennepblokken langs de buitenkant zijn daarnaast een uitstekende ondergrond om afwerkingen op aan te brengen; er kunnen eenvoudig elementen aan worden bevestigd. Én, ze voorkomen ’s zomers oververhitting van de woning.”

Tuinaanleg

Bij klimaatadaptief bouwen gaat in eerste instantie de aandacht vaak uit naar de waterhuishouding. Ook Post nam dit mee in het ontwerp. Het regenwater wordt opgevangen. Hier worden de toiletten mee gespoeld en ook voor de wasmachine en buitenkraan is regenwater beschikbaar. Maar het meest in het oog springend is de wijze waarop de bewoners de tuin aanlegden. “Voor Monique en Gerard is het belangrijk dat de natuur de ruimte krijgt, ook insecten die dienen als voeding voor de  vogels in het aangrenzende natuurgebied. Zij namen een tuinarchitect in de arm die de contouren ontwierp, maar ze staken zelf hun handen uit de mouwen bij het verwezenlijken van het ontwerp.” Wie de keurig aangelegde scheidingen en paden beter bekijkt zal opvallen dat de bestrating bestaat uit gebroken oude stoeptegels die in het zand zijn gelegd. “Hierdoor zinkt het water eenvoudig in de bodem.” En de scheiding het pad en de tuin is volledig circulair. “Oude walen, stukken latei en zelfs dakpannen zijn zorgvuldig gestapeld. Hierdoor  krijgen insecten de ruimte.”  

In verband met de privacy is het adres niet exact. Deze kunt u opvragen bij ORIO architecten.