Natuur en Milieu Educatiecentrum, Amsterdam-Noord

Het Natuur en Milieu Educatiecentrum in Amsterdam-Noord is een bijzondere verschijning. De asymmetrische nok en de gevelpanelen in een dambordpatroon trekken direct de aandacht. Aan de voorzijde toont het educatiecentrum zich transparant. Grote glaspartijen onderbroken door Trombe-muren sieren de zuidgevel. Bureau SLA blies deze techniek nieuw leven in. Door de betonnen platen te voorzien van Nederlandse verzen in braille ogen ze bovendien speels en zijn ze in harmonie met de rest van het pand.

Trombe-muren zijn betonnen gevelpanelen afgedekt met glas. In de jaren 50 ontwikkelde Félix Trombe (1906 – 1985) met architect Jacques Michel ‘Le mur Trombe’. Toch is het idee al ouder. Edward Morse patenteerde het concept in 1881. “Het principe was bijna verloren gegaan. Ik weet dat er ooit een keer studie naar gedaan is, maar – zover ik weet – is het in Nederland nergens toegepast. Het ging verloren in de geitenwollensokkencultuur, wat jammer is, want het is een mooie low tech oplossing”, vertelt architect Peter van Assche van bureau SLA. “De Trombe-muur bestaat uit een betonblok en een glazen plaat. Via de boven- en onderzijde van de ramen kan lucht toetreden tot de tussenruimte. Het beton accumuleert de zonnewarmte zodat de lucht tussen de plaat en het geharde glas wordt verwarmd. De donkere kleur van het beton kozen we omdat deze de warmte het beste vasthoudt. Wanneer het klapraam aan de bovenzijde open staat kan frisse voorverwarmde lucht het klaslokaal betreden. In de warme maanden van het jaar staat het klapraam dicht en kunnen andere delen van de gevel open.” Om het oppervlak van de betonnen wanden te vergroten is door de aannemer, Nieuwenhuizen uit Amsterdam, een patroon van verdiepte halve bollen aangebracht.