Watertoren Den Bosch

Hoe realiseer je meer daglicht, behoud je de symmetrische beleving en creëer je harmonie tussen oud en nieuw? Voor die uitdaging stond Bart Kellerhuis van Zecc architecten bij de renovatie van de watertoren in Den Bosch. De oplossing werd gevonden door in de gevelopeningen rechthoekige venters met openslaande boogramen te maken.

“De watertoren in Den Bosch is niet de eerste watertoren die we transformeerden. Onder andere in Sint Jansklooster, Soest en Lutten gaven we watertorens een nieuwe bestemming. Wat deze toren van architect J. Kalff – bekend van het Evoluon - onderscheidt is de vorm; hij is als een vestingtoren ontworpen. Omdat de rechthoekigheid zelfs in de watertanks is doorgevoerd, is de ruimte door een zware wand – die de dragende structuur vormt - gescheiden in twee delen”, vertelt Kellerhuis. De begane grond en 1^e verdieping zijn bestemd voor horeca. De drie etages daarboven hebben een kantoorbestemming. “En er is een optie om op een later tijdstip op het dak een glazen opbouw te maken die dienst gaat doen als ontmoetingsruimte.”

De stalen ramen op de 5^e verdieping werden gerenoveerd, gestraald, voorzien van renovatieglas en teruggeplaatst. “Maar ook de andere kantoorvloeren en de horeca moesten daglicht krijgen. Op de eerste etage zijn twee rechthoekige stalen ramen toegepast, die vlak in de gevel liggen.” De zijgevel was erg gesloten en kreeg zeven rechthoekige ruiten met openslaande boogramen. “Door ze te laten verspringen, wordt de symmetrie onderbroken, maar blijft de beeldbeleving hetzelfde. Wat wij en opdrachtgever BOEi wilden is oud en nieuw verenigen. De ramen op de eerste verdieping zijn rechthoekig en op de vijfde boogvormig. Door op de tussenliggende verdiepingen de boogvormige openslaande ramen op dezelfde diepte te plaatsen als de bovenste raampartijen ontstaat eenheid.”

Maar wie maakt zo’n stalen raam? “Dat was een zoektocht, want het past niet in het productieproces van grote bedrijven. Het venster is bovendien 2.30 meter hoog en het glas loopt boven het openslaande deel toe in een scherpe punt. Dat brengt risico’s met zich mee. Uiteindelijk bleek dat smederij Bosman het vakmanschap en de knowhow had om de ramen volgens ontwerp en binnen het financiële budget te maken.”