Boombanken Wagnerplein

Tomaello bedacht een serie van zes bijzondere terrazzo boombanken die op arbeidsintensieve en complexe wijze zijn vervaardigd door de vakmannen van het bedrijf. De banken ogen robuust en elegant tegelijk: ze wegen maar liefst tienduizend kilo per stuk, hebben koraalrode en roze kleurenschakeringen en sierlijke bloemenmotieven. Ze zijn inmiddels geplaatst rondom de bomen op het Wagnerplein in Tilburg, dat de huiskamer van de stad moet gaan worden met onder andere een winkelcentrum en een weelderig park.

Wat terrazzospecialist Tomaello doet, kan niet iedereen. ‘Vergeleken bij de grote jongens die vooral kubieke meters willen maken en daar ook op worden afgerekend’, zegt directeur Giulio Tomaello, ‘zijn wij klein maar leveren we ambachtelijk maatwerk.’ Zijn twaalfkoppige team werkt met aandacht, liefde en uiterste precisie aan de meest uiteenlopende opdrachten in samenwerking met architecten en ontwerpers - van enorme trappen tot kunstwerken. Dat is ook de reden dat de opdrachtgever - gebiedsontwikkelaar BPD - koos voor Tomaello omdat het weet dat de terrazzo boombanken zeer complex zijn om te maken.

Bloempatronen

Landschapsarchitect Paul Kersten van ontwerpbureau wUrck, dat binnen de herstructureringsopgave verantwoordelijk is voor het masterplan van de buitenruimte, schetste vrij gedetailleerd de cirkelvormige banken. In het zitgedeelte werden bloemenpatronen verwerkt. Deze patronen werden tussen 1900 en 1960 toegepast op Brabants artistiek damast en refereren aan het Textielmuseum, het TextielLab en aan Tilburg als de bloeiende textielstad van weleer.

Ambachtelijk maatwerk

Bij Tomaello in Vlaardingen staat de derde generatie van het bijna honderdjarige Italiaanse familiebedrijf alweer dertig jaar aan het roer. Giulio heeft het constructieve van zijn vader en de esthetiek van zijn opa samengevoegd. Daar blijkt momenteel veel vraag naar. ‘De aandacht voor maatwerk neemt toe en gemeentes hebben weer geld te spenderen na jaren van crisis’, weet hij.

In de werkplaats wordt door de vakmannen fysiek zwaar werk verricht om iets heel moois te maken. Giulio drukt dat zo uit: ‘Wij zijn ballerina’s met spierballen. Wij dansen met ingrediënten als cement, marmergranulaat en graniet.’ Voor de terrazzo boombanken is marmer gebruikt in nogal gewaagde koraalrode en roze kleuren die bestaan uit mixen van verschillende groottes marmersteentjes. De drie basistinten bestaan weer uit elk drie of vier kleuren. Alsof het een samenspel tussen moderne alchemisten is, rekenen computers de verhoudingen van kleuren en soorten materialen uit, de kleuren komen uit Frankrijk, Griekenland en Italië en de mengmeesters mixen dat tot een mooi geheel in ‘cementmolens’. Timmermannen vervaardigen de enorme ingenieuze houten mallen met de hand en ook de gietmeesters gieten het materiaal handmatig. ‘Dat luistert nauw’, vertelt Giulio terwijl we door de werkplaats lopen. ‘Het materiaal mag niet te snel drogen en teveel krimpen en elk deel moet zoveel mogelijk onder dezelfde omstandigheden gegoten worden.’ Ook de opbouw van de bewapening is lastig te realiseren; ook al is het natuurlijke materiaal oersterk, de banken moeten veel mensen kunnen dragen, zeker als het publiek op het Wagnerplein tijdens een voetbalwedstrijd erop staat te springen.

Graffiti-proof

Na de ‘ontkisting’ is de halve bank omgekeerd gestort en zijn de schuurders in de schuurloods als chirurgen te werk gegaan: de cementhuid is zorgvuldig verwijderd totdat de natuursteen goed zichtbaar is. Bij het inpoetsen zijn gaatjes in het oppervlak weggewerkt, is het terrazzo gepolijst en kreeg het een graffiti-proof coating. Daarna vertrokken telkens twee halve bankdelen op een oplegger richting Tilburg om daar samen als cirkel met een doorsnede van vijf meter een nieuw leven te beginnen als opmerkelijke zitelementen.