Leystede

Een schoolgebouw waar samen leren, samen werken en samen groeien nog leuker, interactiever en duurzamer is. Dat is het de nieuwe Beroepscollege Leystede voor VMBO, gelegen in het Houtkwartier in Leiden. Het gebouw, ontworpen door LIAG, is na de herfstvakantie door leerlingen en docenten in gebruik genomen. Het is een voor Nederland unieke samenwerking van speciaal en regulier voortgezet onderwijs in één gebouw. Voor LIAG was de uitdaging om de fysieke leeromgeving daar op af te stemmen. Veilig, kleinschalig en toch stimulerend.

In deze nieuwe school leren en werken de leerlingen van Bonaventuracollege, Visser ’t Hooft Lyceum en mytylschool De Thermiek samen. De leerlingen worden er op een zo volwaardig mogelijke deelname aan de samenleving voorbereid. Ca. 550 leerlingen krijgen in het nieuwe gebouw de ruimte om hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Het speciaal onderwijs is geïntegreerd in het reguliere onderwijs. En de school werkt intensief samen met diverse bedrijven en maatschappelijke organisaties. De school staat daardoor midden in de samenleving.

Open en flexibel

Het gebouw heeft een open structuur. Elk clusterprofiel heeft een eigen plek in het gebouw. Deze kenmerken zich door meerdere typen onderwijsruimtes - van individuele studieplek tot groepsruimte en van theorielokaal tot praktijkruimte. Al deze ruimten zijn flexibel en multifunctioneel te gebruiken en dus geschikt voor diverse onderwijsactiviteiten. Zelfs de technische ruimte kan als onderwijsruimte worden gebruikt. Alle clusters zijn verbonden met de gemeenschappelijke ruimtes. Er zijn weinig muren, veel open pleinen en daardoor maximale transparantie en toegankelijkheid. De leerlingen staan altijd in contact met elkaar. Ze worden uitgedaagd en kunnen zien wat voor mogelijkheden geboden worden in elk cluster. Het geheel is licht. Door drie grote vides valt het daglicht tot diep in het gebouw.

Schakel in de wijk

De school ligt op een bijzonder schakelpunt in de wijk. De schaal van de jaren ‘20 en ‘30 bebouwing van het Houtkwartier en de grootschalige volumes van de wederopbouw komen op dit punt samen. Tegelijkertijd is de groene verbinding vanuit de stad richting het Noorden bepalend voor het kavel. Het gebouw bestaat uit volumes die in hoogte, baksteenkleur en afmetingen verschillen. Hiermee sluit het gebouw aan op alle kanten van de omringende omgeving en de verschillende stedenbouwkundige korrels. Het baksteen refereert aan de oorspronkelijke bebouwing van de wijk. Maar wel met een moderne kleurschakering en verbijzondering bij de entrees. De ritmische herhaling van de gevelopeningen verbinden het geheel. Op de hoeken en bij de entrees leggen de grotere openingen een relatie met de wijk. De wereld opent zich hier aan de leerlingen en de omwonenden krijgen een idee van de activiteiten die plaatsvinden.

Door het slimme en dubbel gebruik van de ruimtes kon LIAG het gebouw compact houden. Dit gaf ruimte voor een groter buitenterrein. Prettig gelegen op het zuiden. De toevoeging van extra bomen zorgt voor een aangenaam en schaduwrijk plein. Door de aanwezigheid van een kleine tribunetrap kunnen lessen ook buiten gegeven worden of andere activiteiten worden georganiseerd.

Duurzaam, Nul op de Meter en van gas los

Nul op de energiemeter – en dit zonder aansluiting aan het gasnet: dat is de ambitie van de school die gerealiseerd is. Om een netto-energieverbruik van nul te realiseren is het gebouw onder andere voorzien van dikke isolatie, drievoudig glas, goede kierdichting, LED-verlichting, zonnepanelen en andere installaties die energie opwekken. Deze duurzame energievoorzieningen zijn in de school zichtbaar en toegankelijk voor de leerlingen: zo krijgen ze inzicht in of leren ze zelfs werken met deze installaties. En als er meer energie opgewekt wordt dan­ verbruikt? Dan wordt het overschot aan de buurt geleverd.