Crematorium Eelderwolde

Voor opdrachtgever Respectrum ontwierpen wij dit crematorium in Eelderwolde. Het bijbehorende landschapsplan is ontwikkeld door buro Hollema. Het totale plan van landschap en gebouw is vormgegeven als één ervaring. Wij hebben daarbij ingespeeld op de wens van de gemeente om het gehele complex als landgoed vorm te geven. Zichtlijnen en vensters tussen gebouw en landschap geven daarbij stilte, rust en ruimte voor rouwbeleving.

Het ontwerpen van een complex voor rouwverwerking en erediensten is een bijzondere opgave. Wij hebben gebouw en landschap ontworpen met de beleving en emoties van de bezoekers in gedachten. Ons doel was ruimte te bieden voor emotie en vooral om openheid en licht te bieden. We wilden nadrukkelijk zware monumentaliteit en geënsceneerde theater-effecten vermijden, zodat het geheel geen ‘kerk’ of ‘mausoleum’ zou worden. In het ontwerp hebben wij het thema intimiteit versus openheid gebruikt. Het landschapsontwerp is daarom op de Engelse landschapsstijl geïnspireerd. Ook architectonisch is het thema vertaald als: introvert versus transparant.

Deze locatie kenmerkt zich door oude rietlanden en dit vertaalt zich in de toegepaste beplanting. Bij de entree van het terrein begint een waterpartij die de bezoeker begeleidt tijdens zijn verblijf en drager is van het plan. Rijdend naar de parkeerplaats is het gebouw gedoseerd zichtbaar. Je steekt het water over en parkeert tussen opgaand groen. Vervolgens loop je langs het water naar de hoofdentree met de mogelijkheid om even buiten te verblijven op het plateau aan het water.

De route vanaf de terreinentree door het gebouw tot in de ceremonieruimte is een afwisseling van open en gesloten sferen. Dit idee is ook in de gevel tot uitdrukking gebracht waarbij is gezocht naar verstilling in ritme, vorm en kleur. De krachtige daklijst drukt verbondenheid en bescherming uit en geeft het gebouw een paviljoenachtige uitstraling. Het kleurgebruik is licht en warm, het gebouw treedt bewust niet op de voorgrond om iedereen de ruimte te geven voor een persoonlijk afscheid.” De drie gestileerde bomen naast de entree hebben een symbolische betekenis.

Eenmaal binnen komen belangstellenden in de ontvangstruimte, met aansluitend garderobe en toiletten. Deze ruimte kan middels een schuifwand gedeeld worden en kan ook bij grote gezelschappen (ca. 200 personen) de gelegenheid geven de ceremonie op beeldschermen te volgen.

De familie gebruikt de zij-entree naar de familiekamer. Beide ruimten hebben een woonkamer sfeer en uitzicht op het landschap. Vanuit deze ruimten gaat men gezamenlijk op weg naar de ceremonieruimte via een centrale overgangsruimte. Door deze opzet bereikte we ons doel om een gebouw te maken zonder gangen. Deze centrale ruimte heeft alleen bovenlicht en vormt een soort ‘kloostergang’ die tijdens de wandeling naar de ceremonie een moment van stilte en contemplatie biedt. Bij het betreden van de ceremonieruimte is er volop zicht op het landschap en kan men zijn blik laten dwalen over het water. Er zijn circa 100 zitplaatsen en eventueel staanplaatsen. De ceremonieruimte is ontworpen als een plek in het landschap en niet als introverte aula. Hij is overdwars ingericht waardoor een informele sfeer gemaakt kan worden en het gezelschap ruim zicht op het landschap heeft. Na afloop van de gezamenlijke ceremonie kunnen familie en intimi de overledene naar de ovenruimte begeleiden. Ook hier is een overgangsruimte in de route opgenomen waar men eerst een moment gezamenlijk kan verblijven alvorens naar de ovenruimte te gaan. De ovenruimte zelf heeft een hoogwaardige afwerking en een panoramisch raam met uitzicht op het landschap tijdens het allerlaatste afscheid.

Naast het crematorium zijn in het gebouw nog twee functiegroepen aanwezig. Het betreft een uitvaartcentrum met vier opbaarkamers en een kantoorgedeelte. Het uitvaartcentrum is 24 uur per dag open en heeft een eigen zijingang. De logistiek in het gebouw is dusdanig uitgedacht dat de bezoeker nauwelijks iets merkt van de bedrijfsmatige kant van het crematorium. Het interieur is in samenwerking met de interieurarchitect van leverancier Oving uitgewerkt, waarbij kleuren en materialen het architectonisch concept versterken middels houttonen en contrastwerking.

Dit crematorium heeft een BREEAM excellent certificaat en is daarmee bij oplevering het groenste crematorium van Nederland. Dit uit zich in talloze maatregelen zoals zonnepanelen op het dak, warmteterugwinning van de oveninstallatie, decentrale koeling en ventilatie tot en met nestkastjes in de gevel.